Kapadokya El Sanatları

Kapadokya'nın tarihi ve tabii zenginliği asırlar boyunca bölge insanı tarafından doğal malzemelerle yoğrulup bütünleşmiş ve sanata dönüşmüştür. Kapadokya halkının geçim kaynağı olan uğraşlarda, bu doğal ve kültürel varlığın mirası önemli yer tutmaktadır. Kültürel mirası canlı tutmasının yunında ekonomik bir getirişi de olan el sanatları çömlekçilik, halı (kilim) dokurmacılığı, el yapımı bebek üretimi ve oniks taş işlemeciliğidir. Kapadokya balayı çiftleri el santalarına büyük ilgi gösteriyor.

Çömlekçilik
Çömlekçiliğin Kapadokya'da ki geçmişi, Hititlere kadar uzanmaktadır. Anadolu'da çömlek yapımı Neolitik zamanda (M.Ö. 7000'li yıllar) Çatalhöyük'te başlamış, M.Ö. 2000'lerde Mezopotamya'dan ticaret için gelen Asurlular, çömlek yapımını öğretmişlerdir. Bu el sanatı yaşayan uygarlıklar tarafından bugünlere kadar sürdürülmüştür. Kapadokyainın toprak kaplarıyla (çömlek) ünlü yöresi Avanos'tur. Kapadokya'da bir çok yörede özellikle Gelveri'de devam etmektedir. (Gelveri, Aksaray'da Güzelyurt ilçesinin eski adıdır.)

Halı-Kilim Dokumacılığı:
Kapadokya'da Bizans zamanından günümze kadar gelen dokumacılık, bir ara eski popülerliğini kaybetmiş ancak yörede turizmin çoğalması ile yeniden eski öneminin olduğu yere gelmiştir. Halı dokumacılığı en çok Ürgüp ve Avanos'ta, kilim dokumacılığı ise Kozaklı ve Gülşehir'de yaygındır. Selime kasabasında çubuk dekorlu, parçalı kilim dokumacılığı da yapılmaktadır. Dokuma ürünlerin, yer halısı ve kilim, sedir ve divan örtüsü, yastık halısı, seccade olmak üzere çeşitleri vardır. Yörede kök boyası kullanılarak dokunan eski halılarda çoğunlukla Selçuklu motifleri hâkimdir. Ama bugünkü motiflerde çevre yörelerin etkisi görülmektedir. Kapadokya balayına gelenler halıya ilgisi ve denemeleri görülmeye değerdir.

El Yapımı Bebekler:
El yapımı ünlü Kapadokya Bebeklerinin yapım merkezi, Ürgüp'e 50 km. uzaklıktaki Soğanlı Köyü'dür. Kapadokya bölgesinde hemen hemen her yerde bu bebeklerden bulabilirsiniz.

Oniks-Taş İşlemeciliği:
Kapadokya'nın günlük yaşamı üzerinde geçmişten günümüze taşların etkisine kapılmıştır. Taşın evler, konaklar, ibadethane, mimari dışında kullanıldığı bir başka alan da süs eşyası olarak kullanmaktır. Özellikle Hacıbektaş çevresinde yoğun olan oniks taşı, sarı, pembe, kırmızı, beyaz renklerdedir. Damarlı taş adı verilen birden fazla rengi içeren çeşitleri de bulunmaktadır. Bir kalsedon çeşiti olan Oniks taşı, yer altı sıcak sularının kaynaması ile kalsiyum karbonat, magnezyum karbonat, bakır, demir oksit ve florin minerallerinin bir araya gelmesiyle oluşmaktadır. Obsidyen ise volkan camı (ya da obsidiyen), tabii yollarla kendiliğinden oluşan volkanik çeşidi bir camdır. Lavın çabucak soğuması ve kristalleşmeye yetecek kadar zaman geçmeden donmasıyla oluşur.

GELENEKSEL MÜZİK VE HALK OYUNLARI

Uzun ve kırık hava grubunda yer alan türküler yöreye özgü türkülerdir. Uzun hava grubunda yer alan türkülerçoğuniuktachr. Geleneksel halk oyunları sınıflandırmasında Kapadokya, Türkiye coğrafyasında halay grubunda yer alır. Halay karahteristiğinde sergilenen oyunlar ağırlama, üçayak, şenola, cezayir, düzleme, hoş bilezik, temurağa, ayvadibi, reyhan ve naridir.